Bạn đang tìm hiểu về huyết áp tâm thu là gì và chỉ số đo huyết áp theo từng độ tuổi như thế nào để biết được tình trạng bình thường hay có nguy cơ cao hay tụt huyết áp, vậy hãy cùng xem topic này nhé.
Huyết áp tâm thu là gì
Huyết áp là chỉ số được đo bằng mmHg (mi-li-mét thủy ngân). Được xác định bằng hai chỉ số: Huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Trong đó, tâm thu chỉ huyết áp cực đại là mức huyết áp cao nhất trong mạch máu, được sinh ra trong động mạch khi co bóp, còn tâm trương là mức huyết áp thấp nhất (huyết áp cực tiểu) là áp lực trong động mạch khi tim nghỉ ngơi giữa hai lần co bóp.
Một người trưởng thành, huyết áp khỏe mạnh thường ở ngưỡng 120/80 mmHg. Tuy nhiên, huyết áp còn phụ thuộc vào giới tính, độ tuổi, thói quen sinh hoạt, … và một số yếu tố khác. Ở trạng thái lý tưởng, huyết áp tâm thu thấp hơn 150 mmHg và huyết áp tâm trương thấp hơn 60 mmHg.
Tăng huyết áp là hiện tượng xảy ra khi chỉ số huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên. Các mức huyết áp tâm thu và tâm trương có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì nó là chỉ số đo hiệu quả của các cơ quan quan trọng như tim, não, thận, …
Việc hiểu về huyết áp và đo huyết áp thường xuyên là việc rất quan trọng. Việc hiểu và kiểm soát huyết áp sẽ giúp bạn có thể phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật của mình. Chủ động phòng bệnh chính là cách trị bệnh tốt nhất.
Chỉ số huyết áp là gì?
Để trở thành bác sĩ cho chính bản thân mình, bạn cần hiểu được những thuật ngữ cơ bản và biết cách đọc hiểu kết quả đo huyết áp. Để làm được điều này, bạn cần hiểu những kết quả khi máy đo huyết áp tại nhà trả về và biết được ý nghĩa của nó.
Ví dụ, khi máy đo huyết áp trả về kết quả 120/80, chỉ số huyết áp này là cao hay thấp? Sức khỏe của bạn tốt hay gặp vấn đề? Chúng ta phải xét đến ý nghĩa của các chỉ số huyết áp.
Như ví dụ, nếu huyết áp của bạn là 120/80 mmHg. Thì con số 120 mmHg là chỉ số huyết áp tâm thu và 80 mmHg là chỉ số huyết áp tâm trương.
Huyết áp tâm thu là chỉ số đại diện cho áp lực tác động lên động mạch khi tim co lại, hay còn gọi là huyết áp cực đại. Huyết áp tâm trương là chỉ số ở giữa hai lần nghỉ ngơi khi tim co bóp, hay còn gọi là huyết áp cực tiểu. Hai con số này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc xác định tình hình sức khỏe của bạn. Chỉ số càng cao chứng minh tim phải làm việc rất nhiều để bơm máu đi khắp cơ thể.
Ở một số máy đo huyết áp điện tử, huyết áp hiển thị qua hai ký hiệu đó là SYS và DIA. Trong đó, chỉ số SYS là chỉ số huyết áp tâm thu, DIA là chỉ số huyết áp tâm trương.
Theo quan niệm hiện nay, huyết áp lý tưởng là 120/80 mmHg. Huyết áp trên 135/85 mmHg là huyết áp cao. Trong một số trường hợp, khi huyết áp trong khoảng 160/90 đến 180-190/100-110 là trường hợp nguy hiểm.
SYS mmHp là gì?
Qua trên chắc hẳn bạn cũng biết được SYS chính là ký hiệu viết tắt của huyết áp. Còn mmHp chính là đơn vị tính của chỉ số huyết áp.
Công thức tính huyết áp theo tuổi trẻ em và người lớn
Mức huyết áp trung bình thay đổi theo từng độ tuổi, theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO, huyết áp theo từ độ tuổi 15 cho đến trên 70 đối với nam nữ là:
Độ tuổi |
Nữ |
Nam |
||
Huyết áp tâm trương |
Huyết áp tâm thu |
Huyết áp tâm trương |
Huyết áp tâm thu |
|
15 - 19 |
111 |
67 |
120 |
70 |
20 - 29 |
114 |
69 |
124 |
75 |
30 - 39 |
118 |
73 |
126 |
79 |
40 - 49 |
126 |
78 |
130 |
83 |
50 - 59 |
134 |
81 |
137 |
85 |
60 - 69 |
139 |
81 |
143 |
84 |
Trên 70 |
146 |
79 |
145 |
82 |
Huyết áp của trẻ nhỏ thường thấp và sẽ tăng dần theo độ tuổi. Trẻ nhỏ từ 1-12 tháng có mức huyết áp trung bình là 100/75 mmHg, từ 1-5 tuổi là 110/79 mmHg, từ 6-13 tuổi là 115/80 mmHg. Bệnh cao huyết áp là bệnh thường gặp ở người cao tuổi tuy nhiên trẻ nhỏ hoàn toàn có nguy cơ mắc bệnh.
Chỉ số huyết áp thay đổi liên tục nên bạn không cần lo lắng khi thấy huyết áp tăng giảm. Huyết áp là chỉ số phản ánh sức khỏe của mỗi chúng ta. Chính vì vậy bạn cần theo dõi huyết áp thường xuyên để đề phòng những căn bệnh nguy hiểm.
Huyết áp 120/80 là cao hay thấp có sao không?
Theo lý thuyết, một trái tim khỏe mạnh bình thường sẽ sản sinh ra huyết áp tâm thu khoảng 90 – 120 mmHg, huyết áp tâm trương khoảng 60 – 80 mmHg. Như vậy, huyết áp được cho là bình thường khi chỉ số đo được khoảng 120/80 mmHg.
Tuy huyết áp có thể chênh lệch vì giới tính, vì độ tuổi, vì sức khỏe, … Nhưng mức huyết áp 120/80 mmHg được xem là chỉ số lý tưởng. Nếu chỉ số huyết áp của bạn không nằm ở mức này thì không có nghĩa bạn không khỏe mạnh. Ví dụ huyết áp tâm thu của nữ thường thấp hơn nam, chỉ giao động ở mức 100, có thể cao hơn hoặc thấp hơn nhưng sức khỏe của người đó vẫn hoàn toàn bình thường.
Để duy trì được mức huyết áp lý tưởng ổn định, lời khuyên dành đến bạn đó là duy trì một lối sống lành mạnh và chế độ dinh dưỡng hợp lý, cụ thể như
Gợi ý xem thông tin: Làm thế nào để chọn lựa máy tạo oxy tốt nhất cho bệnh nhân thở tại nhà
- Tập thể dục đều đặn: Nhảy dây, đi bộ, chạy, đạp xe, …
- Ăn uống lành mạnh: Thịt, cá, trứng, sữa, rau xanh, …
- Hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn chiên nướng
- Nghỉ ngơi hợp lý, không thức quá khuya.
- Hạn chế các chất kích thích: cà phê, rượu bia, …
Huyết áp tâm trương bao nhiêu là tốt
Có thể nói, huyết áp là dấu hiệu nhận biết sự sống. Huyết áp giảm dần khi máu đi từ tim đến các động mạch, giảm nhanh khi máu đi đến các động mạch nhỏ. Khi máu đi từ tĩnh mạch về tim huyết áp đạt mức nhỏ nhất. Huyết áp ảnh hưởng bởi các yếu tố: trọng lực, nhịp thở, co cơ, van trong tĩnh mạch, … Để đo huyết áp, người ta sử dụng máy đo huyết áp dạng cơ hoặc điện tử, đơn vị đo huyết áp là mmHg.
Hai thông số được sử dụng để đo lường huyết áp đó là huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Trong đó, huyết áp tâm trương là huyết áp xảy ra giữa hai lần co bóp của tim. Áp suất tâm thu gần cuối chu kỳ và xảy ra khi tim co lại.
Thông thường, huyết áp tâm trương bình thường sẽ khoảng 60-80 mmHg (người lớn), 65 mmHg (trẻ em).
Việc theo dõi huyết áp tâm trương cực kỳ cần thiết ngay từ khi còn trẻ. Khi tuổi càng ngày càng cao, các bệnh liên quan đến huyết áp càng khó kiểm soát.
Bên cạnh huyết áp tâm trương, huyết áp tâm thu cũng là chỉ số quan trọng mà chúng ta cần quan tâm khi đo huyết áp tại nhà.
Theo độ tuổi càng lớn, huyết áp càng tăng cao, do đó, chúng ta cần theo dõi huyết áp thường xuyên để nắm rõ tình hình sức khỏe của mình.
Huyết áp tâm thu và tâm trương có ý nghĩa như thế nào
Huyết áp tâm thu và tâm trương là hai chỉ số quan trọng khi đo huyết áp. Bất kỳ dấu hiệu tăng giảm bất thường nào của hai chỉ số này cũng có thể là dấu hiệu báo động sức khỏe của bạn có vấn đề.
Nếu huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương cùng cao
Khi cả 2 chỉ số huyết áp đều cao (VD: 140/90 mmHg hoặc 135/85 mmHg) trong thời gian dài không đổi, bạn có nguy cơ mắc bệnh tiền huyết áp cao. Khi gặp tình trạng này, bạn nên đến bệnh viện để làm các xét nghiệm chẩn đoán bệnh. Thông thường, 2 chỉ số trên có thể cùng cao. Tuy nhiên nếu chỉ số huyết áp tâm thu lớn hơn nhiều lần huyết áp tâm trương thì bạn cần cẩn thận và đề phòng hơn.
Nếu huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương quá gần nhau.
Sự chênh lệch của hai chỉ số huyết áp là một trong những yếu tố phản ánh mức độ nghiêm trọng của huyết áp. Nếu khoảng cách này càng nhỏ (chênh lệch từ 40-60) thì tình trạng bệnh của bạn càng nghiêm trọng.
Nếu huyết áp tâm thu nhỏ hơn huyết áp tâm trương
Trường hợp huyết áp tâm thu nhỏ hơn huyết áp tâm trương (